واکنش عملکرد دانه و برخی صفات مورفوفیزیولوژیکی ماش (Vigna radiate L.) رقم گوهر به درجه روز رشد دریافتی و تراکم بوته در منطقه ایلام

به منظور بررسی اثر درجه روز رشد دریافتی و تراکم بوته بر برخی از خصوصیات زراعی، مورفوفیزیولوژیکی و کیفی ماش رقم گوهر،آزمایشی به­صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار در تابستان 1395 در منطقه ایلام اجرا شد. عامل اول درجه روز رشد تا زمان برداشت شامل سه درجه روز رشد 1910، 1740 و 1485 (ناشی از تاریخ کاشت­های 10، 25 تیر و 5 مرداد) و عامل دوم فاصله بوته روی ردیف­های کاشت در چهـار سطح‌ شـامل 5، 10، 15 و 20 سـانتی­متر با فاصله بین ردیف­های 50 سانتی­متر (به ترتیب تراکم‌های 40، 20، 3/13 و 10 بوته در متر‌مربع) بودند. نتایج آزمایش نشان داد که میزان کلروفیل برگ، سطح برگ، محتوای نسبی آب، تعداد غلاف در بوته، تعداد غلاف در مترمربع، عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک و شاخص برداشت تحت تاثیر برهمکنش فاصله بوته روی ردیف × درجه روز رشد قرار گرفتند. به­طوری­که بیشترین میزان کلروفیل (85/1 میلی­گرم در هر گرم وزن تر)، تعداد غلاف در بوته (44 غلاف)، تعداد غلاف در مترمربع (507 غلاف)، عملکرد دانه (3149 کیلوگرم در هکتار) و شاخص برداشت (2/50 درصد) در 1740 درجه روز رشد تا زمان برداشت و فاصله بوته روی ردیف 15 سانتی‌متر به­دست آمد. با توجه به نتایج این آزمایش بیشترین عملکرد و اجزای عملکرد دانه مربوط به درجه روز رشد 1740 (منطبق بر تاریخ کاشت 25 تیرماه) با فاصله بوته روی ردیف 15 سانتی‌متر (تراکم 3/13 بوته در مترمربع) بود که می­تواند در شرایط منطقه ایلام مورد توجه قرار گیرد.